Uyku Sırasında Neden Zıplıyoruz? Bilimsel Açıklamasıyla Gece Garipliği
Yatağa uzandığınızda, gözlerinizi kapatırken aniden düşüyormuş hissi yaşayabilirsiniz. Bu olgunun bilimsel adı nedir, sebepleri neler ve nasıl engelleyebilirsiniz? Detaylara göz atın!
Uykuya dalma esnasında meydana gelen anlık zıplama hissi, tıp terminolojisine “hipnik seğirme” (hypnic jerk) olarak geçmektedir. Araştırmalara göre, bu olgu sanıldığı kadar nadir görülmüyor; birçok insan, yaşamları boyunca bu durumu en az bir kez ya da birkaç kez deneyimlemekte.
ZIPLAMANIN NEDENLERİ NELERDİR?
California Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bir çalışma, bu istemsiz kas tepkimelerinin beynin uyanıklık ve uyku arasında geçiş yaparken yaşadığı “anlık karmaşa”dan ortaya çıktığını ortaya koydu. Stresli dönemlerde, aşırı kafein tüketildiğinde ya da düzensiz uyku düzeni olduğunda, bu hissin daha sık yaşandığı gözlemlenmiştir.
EVRİMSEL KÖKENLERİ
Nörofizyolog Dr. Sarah L. Mosley, beynin kasların gevşemesini “düşme” olarak algılayabileceğini, bunun da vücudu zıplayarak savunma refleksini göstermeye yönlendirdiğini ifade ediyor. Evrimsel bakış açısıyla, bu refleksin, ağaçlarda uyuyan atalarımızın düşmelerini önlemek amacıyla geliştiği düşünülmektedir.
Araştırmalara göre, hipnik seğirmeler genellikle zararlı değildir; ancak sık sık meydana geldiğinde uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir. Uzmanlar, bu durumu azaltmak için şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Yatmadan önce ekran kullanımını sınırlamak
- Kafein ve enerji içeceklerine dikkat etmek
- Meditasyon ya da nefes egzersizleri ile rahatlamak
- Uyku saatlerini düzenlemek
Bu küçük sarsıntılar, uykuya dalarken sizi korkutmasın. Vücudunuz, uykuya geçişte beyninize son bir “iyi geceler” mesajı vermek istiyor olabilir.
