AFAD Fay Hattı Haritası Yayınlandı! Evinizin Altında Fay Var mı? Hızla Kontrol Edin!

19,3 milyonluk nüfusuyla Türkiye'nin en yoğun nüfuslu kenti olmanın ötesinde, birçok Avrupa ülkesinden daha fazla insan barındıran İstanbul'u kapsayan Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF), dünyanın en hızlı ve aktif fay hatlarından birisi konumundadır. Maden Tetkik Arama (MTA) ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) web sitelerinde, Türkiye'deki depremlerden sorumlu aktif fayları görmek mümkündür. Bu sayede yaşadığınız çevre veya binanızın altında fay hattı olup olmadığını öğrenebilirsiniz.

EVİNİZİN ALTINDAN FAY HATTI GEÇİP GEÇMEDİĞİNİ ÖĞRENMEK İÇİN TIKLAYIN

TÜRKİYE'DEKİ FAY HATLARI

Deprem haritasına göre, Türkiye sınırları içinde Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF), Doğu Anadolu Fay Hattı (DAF) ve Batı Anadolu Fay Hattı (BAF) bulunmaktadır. Özellikle, 9 farklı faydan oluşan Batı Anadolu Fay Hattı ile dünyanın en aktif fay hatlarından biri olan Kuzey Anadolu Fay Hattı, Türkiye'de sıklıkla deprem olaylarının yaşanmasına yol açmaktadır.

KUZEY ANADOLU FAY HATTI (KAF)

Saroz Körfezi'nden başlamış olan KAF, Marmara Denizi, Sapanca Gölü, Adapazarı, Tosya ve Erzincan üzerinden Van Gölü'nün kuzeyine kadar uzanmaktadır. Bu fay, dünyada en hızlı hareket eden ve sağ-yanal atımlı faylardan biri olarak öne çıkıyor.

KAF sistemi, Anadolu levhasının güneyde Arap levhası ve kuzeyde Avrasya levhası arasında yer alması, dolayısıyla batıya doğru hızla açılmasından dolayı yüksek bir sismik aktivite göstermektedir.

Bu fay, Van Gölü'nden Saroz Körfezi'ne kadar olan kuzey Anadolu bölgesini kapsamaktadır. Tek bir yapı değildir; birçok parça içeren bir 'fay zonu' şeklindedir. Fay hattı boyunca parçalanmış ve ezilmiş kayaçlar, sıcak ve soğuk su kaynakları, göletler, travertenler ve genç volkan konileri bulunmaktadır.

DOĞU ANADOLU FAY HATTI (DAF)

DAF, Hatay grabeninin başlangıcından itibaren, Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya ve Elazığ ovalarından geçerek Bingöl'e kadar ulaşmaktadır. Ölü Deniz'in çatlağının kuzey kısmında Maraş üçlü birleşmesinden başlayarak kuzeydoğu yönüne doğru ilerler ve Karlıova Üçlü Bitişmesi'nde sona ererken Kuzey Anadolu Fay Hattı ile kesişmektedir.

BATI ANADOLU FAY HATTI (BAF)

Anadolu'nun batısında doğu-batı doğrultusunda uzanan, kuzeyden güneye sıralanan bir yapıdadır ve içerisinde birçok fayı barındırmaktadır. Türkiye'deki depremlerin iki ana nedeni bulunmaktadır. İlk olarak, Atlas Okyanusu ortasında yer alan okyanus ortası sırtının genişlemesi Afrika levhasını kuzeydoğu yönünde hareket ettirmektedir. Bu hareket, Afrika levhasının Anadolu levhası ile çarpışmana yol açarak altında dalmasına neden oluyor.

İkinci olarak, Anadolu'da meydana gelen depremlerin bir diğer nedeni ise Kızıldeniz ortasında okyanus tabanının genişlemesidir. Bu genişleme, Arap Levhasını kuzeye doğru itmekte olup Doğu Anadolu Fay Hattı'nda yoğun depremlere yol açmaktadır. Afrika levhasının kuzey kenarındaki okyanusal kabuk sıkışarak Anadolu ve Ege'nin altına doğru dalmakta ve bu süreçte Batı Anadolu'ya çekme kuvveti uygulamaktadır.

Arap levhasının baskısı ile Kuzey Anadolu Fayı boyunca batıya doğru itilen Anadolu Levhası batıda sıkışmalara neden olmaktadır. Batı Anadolu'da GGB-KKD yönünde yılda 15 mm/yıl genişleme görülür; bu durum depremlere ve grabenlerin oluşumuna sebep olmaktadır.

Batı Anadolu Fay Hattı'na dahil olan küçük faylar şunlardır:

* Fethiye-Burdur fayı
* Gökova grabeni
* Knidos (Cumalı, Yakköy) fayı
* Büyük Menderes grabeni
* Yavansu fayı
* Küçük Menderes fayı
* Gediz grabeni
* Simav grabeni
* Eskişehir fayı

FAY HATTI SORGULAMA EKRANI

Maden Tetkik Arama (MTA) ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın (AFAD) hazırladığı fay haritası sayesinde hangi şehir veya ilçelerden fay hatlarının geçtiğini öğrenmek mümkündür. Fay haritası, en güncel deprem kaynak parametreleri, deprem katalogları ve yeni nesil matematiksel modeller göz önünde bulundurularak detaylı bir veritabanı ile oluşturulmuştur. Yeni harita, bir önceki versiyondan farklı olarak deprem bölgeleri yerine en büyük yer ivmesi değerlerini göstermektedir.

Deprem tehlike haritası, 'risk haritası' olmaktan farklıdır. Risk haritası oluşturabilmek için, bu tehlike haritası üzerinden yapıların ve nüfusun deprem sırasında ne şekilde etkileneceği hakkında bilgi sahibi olmak, ekonomik kayıpları tespit etmek ve depremin çevreye vereceği zararları hesaba katarak bir harita oluşturmak gereklidir.

Mevcut harita, AFAD Ulusal Deprem Araştırma Programı (UDAP) tarafından desteklenen 'Türkiye Sismik Tehlike Haritasının Güncellenmesi' projesi doğrultusunda, kamu ve üniversite işbirliği ile hazırlanmıştır.

AFAD TÜRKİYE FAY HARİTASI

MTA TÜRKİYE FAY HARİTASI